آموزش کامل PHP – قسمت چهارم: آرایه ها

در قسمت سوم آموزش php با آرایه ها در پی اچ پی آشنا شدیم. در این قسمت با آرایه ها کار می کنیم.

آرایه در زبان PHP

آرایه در برنامه نویسی به محل هایی از حافظه گفته می شود که چند مقدار از یک نوع داده را در خود نگه داری می کند. در قسمت های قبلی آموزش با متغییر ها آشنا شدیم، متغییر ها یک مقدار از یک نوع داده را در خود نگهداری می کنند. اگر بخواهیم تعداد زیادی از یک توع داده را حافظه ذخیره کنیم استفاده از متغییر ها مشکل است، اینجاست که آرایه ها کاربرد پیدا می کنند. در واقع آرایه همان متغییر است اما می تواند بیش از یک مقدار از یک نوع داده را در خود داشته باشد. آرایه در زبان های برنامه نویسی خود یک نوع داده است.

نحوه تعریف آرایه در PHP

برای تعریف متغییر در پی اچ پی از علامت $ مانند تعریف متغییر ها استفاده می کنیم با این تفاوت که کلمه کلیدی Array را بعد از علامت = به کار می بریم. به مثال زیر توجه کنید:

<?php

$name = Array (“pardiswp”,”msjob”,”admin”);

?>

همان طور که در مثال مشخص است ما سه نام را در آرایه ای به نام name ذخیره کردیم.

دسترسی به عناصر آرایه

برای دسترسی از عناصر آرایه از ایندکس گذاری استفاده می کنیم، به این معنی که عناصر آرایه را به ترتیب شماره گذاری می کنیم که این شماره گذاری در تمام زبا ن های برنامه نویسی از صفر شروع می شود. مثلا در مثال فوق ایندکس “msjob” عدد یک است یعنی عنصر یکم آرایه است. مثال:

<?php

$name = Array (“pardiswp”,”msjob”,”admin”);

echo $name[1];

؟>

دستور echo در مثال فوق کلمه “msjob” را چاپ می کند.

مقدار دهی به عناصر آرایه

برای مقدار دهی به عناصر آرایه از علامت <= به صورت زیر استفاده می کنیم:

<?php

$user = Array (“name” => “mohammad” , “lastname” => “safari” , “age” => “25”);

?>

توجه کنید که در مثال فوق علاوه بر مقدار دهی، ایندکس آرایه را نیز خودمان مشخص کردیم. همان طور که مشاهده می کنید در مثال اول هم برای آرایه مقادیر را مشخص کردیم، اما تفاوت دو مثال در این است که اگر ایندکس های آرایه را خودمان مشخص نکنیم php آن ها را از صفر شماره گذاری می کند. در مثال دوم مثلا برای دسترسی به سن کاربر از دستور زیر استفاده می کنیم.

$user [age];

نکته: در مثال دوم نیز همچنان می توان مانند مثال اول به عناصر دسترسی داشت.

یک روش دیگر برای مقدار دهی به آرایه ها به صورت زیر است:

<?php

$user [name] = “mohammad”;

$user [lastname] = “safari”;

$user [age] = “25”;

echo $user [age];

?>

تنها روش در این بخش فرق کرده و نتیجه یکسان است. پی‌اچ‌پی در اکثر بخش‌ها به همین صورت دست توسعه دهنده را بسیار باز گذاشته و می‌توان حتی در مواردی با خلاقیت فردی روش‌های جدیدی برای استفاده از پیش‌فرض‌های برنامه نویسی بدست آورد.

آرایه های چند بعدی

آرایه هایی که در بالا بررسی کردیم یک بعدی بودند. یکی از بهترین قابلیت های php این است که می توان آرایه هایی با بی نهایت بعد در آن ایجاد کرد. فرض کنید اطلاعات چند کاربر را از  بانک اطلاعاتی دریافت کنیم، در این حالت بهتر است که اطلاعات هر نفر را در یک آرایه جداگانه قرار دهیم. در این جا از آرایه های چند بعدی استفاده می کنیم.

 

<?php

$users = Array (“user1” => array (“name” => “mohammad”, “family” => “safari”),

“user2” => array (“name” => “reza”, “family” => “karami”));

?>

همان طور که در کد بالا می بینید این بار یک آرایه به هر عضو داده می شود. در واقع ما اطلاعات دو کاربر را در آرایه ای به نام users قرار دادیم. این آرایه خود از دو آرایه دیگر تشکیل شده است. حال فرض کنید می خواهیم نام کاربر اول را در خروجی چاپ کنیم. فقط کافی است که از دو ایندکس استفاده کنیم.

echo $users [user1][name];

برای یادگیری کامل این قسمت تمام کد های فوق را در حالت های مختلف تمرین کنید.

پایان قسمت چهارم

آموزش کامل PHP – قسمت سوم: عملگرها

در قسمت دوم آموزش php با متغییر ها آشنا شدیم. در این قسمت با عملگرها در زبان پی اچ پی آشنا خواهیم شد.

عملگرها

عملگرها در واقع عملیات روی داده ها را انجام می دهند. برای مثال جمع یک عملگر است که کار آن عملیات جمع را روی دو عدد است.

عملگرهای اصلی

عملگرهای اصلی همان عملیات اصلی در ریاضیات هستند. عملگرهای اصلی در پی اچ پی شامل جمع (+)، تفریق (-)، ضرب (-)، تقسیم (/) و باقیمانده (%) می باشند. به کدهای زیر توجه کنید توضیحات به صورت کامنت به کدها اضافه شده است.

<?php

$num1 = 3;

$num2 = 4;

//addition;

echo $num1 + $num2;   //this will print 7

//subtraction

echo $num2 – $num1;   //this will print 1

//multipliction

echo $num1 * $num2;   //this will print 12

//divition

echo $num4 / $num1;   //this will print 1 (تقسیم صحیح)

?>

در برنامه فوق 4 عمل اصلی را با php انجام دادیم. عملگر بعدی باقیمانده است، این عملگر برای گرفتن باقیمانده تقسیم به کار می رود. به مثال زیر توجه کنید.

<?php>

//module

$num1 = 9;

$num2 = 2;

echo $num1 / $num2;   //this will print 1

?>

عملگرهای افزایشی و کاهشی

از این عملگرها برای افزایش و کاهش یک واحدی استفاده می شوند و با علامت ++ و __ نشان داده می شوند. به عنوان مثال ++x& معادل 1 + x$ است. درمورد — نیز به همین صورت است.

گاهی در برنامه نویسی شرایطی پیش می آید که نمی توان از این عملگرها به صورت فوق استفاده کرد. فرض کنید می‌خواهید مقدار یک متغییر را ابتدا چاپ کنید یا از آن خروجی بگیرید و سپس آن را یک واحد افزایش دهید. در این شرایط ++ نمی‌تواند به شما کمک کند چراکه به حالت معمول نوشتن کدی مانند ++x$ باعث می‌شود ابتدا یک واحد به متغیر اضافه و سپس هرچه نتیجه باشد به عنوان خروجی مد نظر قرار می‌گیرد.

اگر می‌خواهید ابتدا به مقدار کنونی متغییر دسترسی یافته و سپس عملیات افزایش یا کاهش را انجام دهید باید از کدی مانند زیر استفاده کنید و عملگرهای مورد بحث را پیش از نام متغییر بکار بگیرید:

<?php

&x = 1;

echo ++$x;  //ابتدا یک واحد به متغییر افزوده شده و سپس در خروجی چاپ می شود، عدد 2 در خروجی چاپ می شود

echo “<br>”;

echo $x;  //عدد 2 در خروجی چاپ می شود

?>

عملگرهای انتساب

این نوع عملگرها برای انتساب یک مقدار به متغییرها استفاده می شود. یکی از این عملگرها = است که پیشتر در مثال ها از آن استفاده کردیم. از دیگر عملگرهای انتساب به =+ و =- می توان اشاره کرد که کارکرد آن ها به صورت زیر است.

<?php

$num1 = 90;

echo $num1 += 50;  //this is same $num1 = $num1 + 50

echo $num1;  //this will print 140

?>

در کد بالا ابتدا مقدار 90 را به متغیر num1 اختصاص دادیم. سپس با استفاده از عملگر اختصاص دادن =+ مقدار 50 را به متغیر num1 اضافه و نتیجه را مجددا در خود متغیر ذخیره کردیم. در نهایت با دستور echo مقدار نهایی num1 را در مرورگر نمایش دادیم. عملگرهای انتساب به شرح زیر هستند:

 
عملگر کارکرد توضیح
$x += $y $x = $x + $y افزایشی
$x -= $y $x = $x – $y کاهشی
$x *= $y $x = $x * $y ضرب
$x /= $y $x = $x / $y تقسیم
$x %= $y $x = $x % $y باقی مانده

عملگرهای مقایسه ای

از این نوع عملگرها برای مقایسه دو داده استفاده می‌شود. این عملگرها خروجی دو حالته دارند بدین معنا که پس از انجام مقایسه یا مقدار صحیح (true) یا مقدار غلط (false) را باز می‌گردانند. در جدول زیر می‌توانید این عملگرها و کاربرد آن‌ها را ببینید:

عملگر نام مثال نتیجه
== برابری $x == $y اگر مقدار x و y برابر باشد true را برمی‌گرداند
=== یکسان $x === $y اگر مقدار x و y برابر و نوع آن‌ها نیز یکی باشد true را برمی‌گرداند
=! عدم برابری $x != $y اگر مقدار x و y برابر نباشد true را برمی‌گرداند
<> عدم برابری $x <> $y اگر مقدار x و y برابر نباشد true را برمی‌گرداند
==! عدم یکسان بودن $x !== $y اگر مقدار x و y برابر نباشد و نوع آن‌ها نیز یکی نباشد true را برمی‌گرداند

پایان قسمت سوم

آموزش کامل PHP – قسمت دوم: توضیح و متغیرها

در قسمت اول آموزش کامل php کامپیوتر خود را برای برنامه نویسی به زبان php آماده کردیم و اولین برنامه پی اچ پی خود را اجرا کردیم. در این قسمت با متغیرها آشنا خواهیم شد، ابتدا دستور استفاده شده در جلسه قبل را بررسی می کنیم.

دستور echo

دستور اکو برای چاپ خروجی در php به کار می رود، یعنی خروجی این دستور در مروگر کاربر نمایش داده می شود. یک روش استفاده از این دستور این است که اطلاعاتی که میخواهیم کاربر ببیند را در داخل دابل کوتیشن (“) یا تک گوتیشن (‘) در مقابل این دستور می نویسیم و یک سیمی کولن (;) بعد از آن قرار می دهیم. در php در انتهای هر دستور سیمی کولن قرار می دهیم. مثال:

<?php

echo “قسمت دوم آموزش پی اچ پی در پردیس وردپرس “;

?>

آنچه که بین دابل کوتیشن قرار گرفته در مرورگر نمایش داده می شود. علاوه بر متن می توانیم کدهای html را نیز در دستور echo به کار ببریم.

<?php

echo “قسمت دوم آموزش پی اچ پی در پردیس وردپرس <br>خط بعدی<b>متن ضخیم</b><i>متن ایتالیک</i>”;

?>

کد فوق را اجرا کنید و نتیجه را ببینید، خواهید دید که آنچه در مقابل اکو قرار دهیم از جمله کدهای اچ تی ام ال به خوبی نمایش داده می شود. توجه کنید که اگر اینجا از تک کوتیشن استفاده کنیم کدهای html بدون تغییر در مرورگر نمایش داده می شوند. بنابراین برای این که کدهای اچ تی ام ال در مقابل echo پردازش شوند باید آن ها را در دابل کوتیشن قرار دهیم.

متغیرها

مفهوم متغیر در برنامه نویسی در واقع فضاهایی از حافظه است که برای ذخیره کردن داده ها در برنامه از آن استفاده می کنیم. متغیر را می توانیم مانند یک ظرف خالی در نظر بگیریم که در php هر نوع داده ای را در خود جای می دهد. به این معنی که بر خلاف دیگر زبان های برنامه نویسی در این جا لازم نیست برای هر نوع داده متغیری جداگانه در نظر بگیریم. یک متغیر تعریف می کنیم و هر نوع داده ای که می خواهیم در آن ذخیره می کنیم.

حال به چگونگی تعریف و استفاده از متغیرها می پردازیم. برای متعریف متغیرها باید ابتدا علامت $ را نوشته و پس از آن نام متغیر مورد نظر را بنویسید. دقت کنید در نام گذاری متغیرها حروف بزرگ و کوچک با یکدیگر فرق دارند، یعنی متغیری با نام var$ با متغیری با نام Var$ تفاوت دارد و پی‌اچ‌پی در واقع آن‌ها را دو متغیر جدا از هم می‌داند.

<?php

// متغیر رشته ای

$var1 = “pardiswp”;

// متغیر عدد صحیح

$var2 = 123;

// متغیر اعشاری

$var3 = 1.222;

// متغیر صحیح یا غلط

$var4 = true;

?>

 نکته: در کد فوق از توضیحات استفاده شده، آنچه که بعد از علامت // قرار گرفته در همان خط جاری به عنوان کد php پردازش نمی شود و می توان از آن برای توضیحات در کدها استفاده نمود. برای توضیحات چند خطی می توانید آن را دربین علامت / و ستاره مانند /* توضیحات */  قرار دهید.

همان طور که در کد فوق مشاهده می کنید می‌توان هر نوع داده‌ای را در متغیری که در پی‌اچ‌پی تعریف کرده‌اید قرار دهید. برای نسبت دادن مقدار به متغیرها باید پس از معرفی، علامت = و سپس مقدار مورد نظر را وارد کنید. یک نکته مهم در مورد متغیرهای رشته ای این است که آن ها را باید در بین دابل کوتیشن یا تک کوتیشن قرار دهید. تفاوت این دو را در مباحث بعدی خواهیم گفت.

چاپ متغیرها

برای چاپ متغیرها نیز می توان از دستور اکو استفاده کرد. به کدهای زیر توجه کنید.

<?php

// خط زیر یک متغیر رشته ای است

$var = “عبارت مورد نظر”;

// خط زیر یک متغیر عددی است

$newVar = 123;

// خط زیر یک متغیر از نوع صحیح یا غلط است

$anotherVar = true;

echo $var;

// خط زیر کد اچ تی ام الی است که باعث رفتن به خط جدید در مرورگر می شود

echo “<br>”;

// کد زیر مقدار متغیر را در مرورگر نمایش می‌دهد

echo $newVar;

echo “<br>”;

echo $anotherVar;

?>

همانطور که می بینید برای چاپ مقدار متغیر کافی است که نام آن را همراه علامت تعریف متغیر در جلوی اکو بنویسیم، به این صورت مقدار متغیر در خروجی (مرورگر) نشان داده می شود. متغیرها را همراه متون ثابت نیز می توان به کار برد، در این صورت باید حتما از دابل کوتیشن استفاده کنید. در صورت استفاده از تک کوتیشن به جای مقدار متغیر نام آن در خروجی می آید. به کد های زیر توجه کنید.

<?php

//  خط زیر یک متغیر رشته ای است

$var = “عبارت موجود در متغیر اول”;

// خط زیر یک متغیر عددی است

$newVar = 123;

// خط زیر یک متغیر از نوع صحیح یا غلط است

$anotherVar = true;

// کد زیر باعث چاپ متن و متغیر در کنار یکدیگر خواهد شد

echo “مقدار متغیر اول: $var”;

echo “<br>”;

echo “مقدار متغییر دوم: $newVar مقدار متغیر سوم: $anotherVar”;

?>

کد را اجرا کنید خواهید دید که به جای نام متغیر مقدار آن در مرورگر نمایش داده می شود.

پایان قسمت دوم

برای یادگیری بهتر کدها و حالت های مختلف را تمرین کنید و اگر مشکلی داشتید سوالات خود را در بخش نظرات مطرح کنید.

آموزش کامل PHP – قسمت اول: مقدمه و نصب

مقدمه

php یک زبان برنامه نویسی متن باز است که بیشتر برای طراحی وب توسعه یافته ولی کاربردهای دیگری نیز دارد. به دلیل سادگی و متن باز بودن، php محبوبیت بیشتری در میان طراحان وب دارد. ما در این مجموعه آموزشی این زبان قدرتمند را با بیانی ساده و کامل به شما آموزش می دهیم.

نصب + ابزارهای مورد نیاز

پی اچ پی یک زبان سمت سرور است بنابراین باید آن را روی یک سرور نصب و راه اندازی کرد. در این جا دو حالت پیش می آید: حالت اول نصب روی یک سرور یا هاست میزبانی، حالت دوم تبدیل کامپیوتر خود را به یک سرور محلی و نصب پی اچ پی روی آن. در این جلسه حالت دوم را آموزش می دهیم، یعنی روی کامپیوتر خود یک سرور محلی راه اندازی کرده و پی اچ پی را روی آن نصب می کنیم.

برای ایجاد یک سرور محلی روی کامپیوتر شخصی برنامه هایی وجود دارد که دو مورد آن ها بیشتر مورد استفاده است : زمپ و ومپ.

xampp در ویندوز، لینوکس یا مک قابل استفاده است و wamp هم برای ویندوز مناسب می باشد. ما ادر این آموزش از زمپ استفاده خواهیم کرد و هیچ فرقی ندارد که از کدام برنامه استفاده کنید.

ابتدا جدیدترین نسخه برنامه Xampp با توجه به سیستم عامل خود را از اینجا دانلود کنید.

صفحه دانلود زمپ

پس از دانلود آن را نصب کنید، این برنامه نصبی ساده مانند سایر نرم افزار ها دارد. بخشی را تغییر ندهید و بصورت پیش فرض آن را نصب کنید.

سپس نرم افزار را اجرا کرده و دکمه استارت جلوی گزینه های Apache و MySql را بزنید، شکل زیر را مشاهده می کنید.

صفحه شروع زمپ

اگر مشکلی وجود نداشته باشد شکل فوق را مشاهده می کنید و به این ترتیب کامپیوتر شما تبدیل به یک سرور محلی شده که می‌تواند اسکریپت‌های نوشته شده به زبان php را براحتی اجرا کند. علاوه بر این امکان استفاده از بانک اطلاعاتی مای اسکیوال نیز برای شما فراهم شده.

حالا مروگر خود را باز کرده و آی پی 127.0.0.1 یا کلمه localhost را در نوار آدرس تایپ کنید، باید تصویری مشابه زیر مشاهده کنید.

هاست محلی

اگر همه چیز را درست انجام داده باشید تصویری مشابه فوق را مشاهده می کنید و می توانید اولین برنامه خود به زبان php را بنویسید.

در صورت هر گونه مشکل در نصب و راه اندازی برنامه از طریق بخش نظرات سوالات خود را مطرح کنید تا در کمتر از 24 ساعت پاسخ آن را دریافت کنید.

اولین پروژه در php

خب تا اینجا شما سیستم خود را برای برنامه نویسی php آماده کردید، حال نیاز به یک محیط برای کد نویسی دارید که تفاوتی ندارد در چه محیطی کد ها نوشته شوند ولی ما ++NotPad را به شما پیشنهاد می کنیم که می توانید آن را از اینجا دانلود کنید.

پس از نصب آن را بازکرده و به منوی language رفته و مطابق شکل زیر PHP را انتخاب کنید.

ویرایشگر پی اچ پی

حالا نوت پد شما برای برنامه نویسی به زبان پی اچ پی آماده است.

شروع برنامه نویسی PHP

ابتدا باید بدانید که تمام فایل های نوشته شده به زبان پی اچ پی در پوشه ریشه سرور محلی شما ( مثلا: C:/xampp/htdocs ) قرار داشته باشند. ریشه سرور شما در رایانه‌تان پوشه htdocs است که خود در زیر پوشه‌ی Xampp قرار دارد. دقت کنید اگر هنگام نصب Xampp مسیر نصب آن را تغییر داده باشید باید به محلی که xampp را درآن نصب کردید بروید. سایر پوشه های زیر شاخه xampp را دستکاری نکنید تا مشکلی به وجود نیاد، بهتر است برای هر پروژه فولدری جداگانه در نظر بگیرید.

ایجاد اولین پروژه

به مسیر ریشه یا همان پوشه htdocs رفته و پوشه ای به نام مثلا hello ایجادکنید، حال ++NotPad را باز کرده و کدهای زیر را درآن وارد کنید و فایل را با پسوند php. ونام مورد نظرتان در مسیر hello ذخیره کنید.

<?php echo “Hello This Is Learning PHP From Pardiswp.com!”; ?>

نام فایل ما test.php است و با آدرس http://127.0.0.1/hello/test.php در مروگر قابل اجراست. خروجی آن عبارت

!Hello This Is Learning PHP From Pardiswp.com در مرورگر است. حال به چند نکته در مورد کدنویسی می پردازیم:

  • فایل های نوشته شده به زبان پی اچ پی باید با پسوند php. ذخیره شوند.
  • کدهای زبان پی اچ پی با تگ php?> شروع و با تگ <? خاتمه می یابند.
  • هر چیزی که بین این تگ ها قرار داشته باشد سرور آن را به عنوان دستورات php در نظر گرفته و پردازش می کند.
  • هر چیزی که خارج از این برچسب ها نوشته شود عینا در مرورگر نشان داده می شود که می تواند متن ساده، کد html و یا css باشد.

بسیار خب تا این جا شما قدم اول برای برنامه نویسی به زبان php را برداشته اید، در جلسات آینده با پردیس وردپرس همراه باشید تا شما را رسما وارد دنیای پی اچ پی کنیم. این دوره آموزشی از پایه شروع شده و با تمرین و پروژه محور خواهد بود.